Ngā Kawekawe o te Mātua

He uaua tonu tēnei mea te mātuatanga engari he mahinga momoho o ngā mahi katoa. Kāre tonu he pukapuka whai ki te whakapakeke tamariki, anā ka uaua tonu te mōhio me pēhea te whakatika me te whakatakoto āhuatanga inā ka mahi kino te tamaiti. He rerekē ngā tamariki katoa. Kia maha tonu ngā huarahi māu kei hua kāre e tutuki tētāhi āhuatanga whakatau ki tētāhi tamaiti ēngari ka tutuki ki tētahi atu.  

Ka māharahara katoa ngā mātua mena kei te tika ngā mahi, kāore rānei – ana kāre ngā mātua e tika i ngā wā katoa. Me maumahara tonu:

• Kore rawa tēnei mea te mātua o ngā mātua
• Kāre he huarahi motuhake tika mā te mātua ki te whai, he maha ngā huarahi

• He rerekē katoa ngā tamariki, he rerekē ngā āhua, he momo ahurei anō, ka mutu ka tīnī anō i a te wā – me kaha koe ki te whai hāere i ō rātou hiahia, ka whakarerekē i tō tāera

• He tangata whai hiahia anō hoki koe, tua atu i te mātua – tiaki anō i aua hiahia hei whakamāmā ake i ō mahi

• Kei te pai te pātai ki te tētahi hei āwhina i a koe – ka hiahia katoa ngā mātua i te paku āwhina i a te wā.  

He maha ngā huarahi rerekē mō te mātua ki te whai, heoi anō, tua atu i ngā mea katoa, ko te noho mahana, ko te aroha me te whakawhanaungatanga i waenganui i a koe me tō tamaiti te mea nui o ngā mea katoa.

E ono ngā mea hei āwhina i ngā tamariki ki te tipu kia rea hei oranga pai i tō pakeketanga.

Ko te noho mahana me te aroha

Whakaatu atu ki tō tamaiti i tō kaha aroha ki a ia. Whakahōnore i a ia, kia pai te kōrero, kia kaua e whakatāunu i a ia ki ngā mea hē, ki ngā mea kikino.

Hāngai tuturū ki ngā mahi e tāea e te tamaiti, kāre rānei. Hei tauira ake, kāre te tamaiti nohinohi kotahi tau e tāea te kai kore kōrapu, kāre hoki te tamaiti nohinohi e rua tau e tāea te ātatau te noho mo te roanga o te wā.

Te Whakawhitiwhiti kōrero me te whakarongo

Whakawhitiwhiti kōrero me tō tamaiti i a te wā kia mārama tonu te whakatakoto kupu, ka whakarongo ki a ia, ā, me ātā hāere tonu.

Whakatakoto huarahi me te whakamārama

Ka whai te tamaiti i ngā tohutohu inā ka āta mārama ia i ngā mahi, otira he aha hoki te take kei te mahi ia i aua mahi rā. Inā ka whakamārama koe ka pēhea tō rātou āhuatanga inā ka pā ki tētahi atu, ka āta mōhio, ka āta mārama rātou i tēnei mea te takohanga me te ngākau aroha. Me hāngai tonu tō tohutohu i tō tamaiti ka whakamārama he aha te take o taua mahi. Whakamahia i ngā kupu māmā hei āwhina i a ia ki te whai i ngā kōrero.

He pai tonu te titiro he aha ia e mahi i tāna kaupapa, ka āwhina i a ia ki te whakaingoa i tana kare-a-roto i a ia e mahi nei kia āta mārama inā ka puta mai taua āhuatanga anō.

Te Whakahaumaru me te Whakaraupapa

Me mōhio ngā tamariki he aha ngā kaupapa kei mua ia rātou kia tau ai te āhuatanga whakahaumaru ki runga i a rātou. Whakamaherehia ngā kaupapa, pērā i te taima moe, taima hōroi hei whakatau i tētahi taima ia rā ia rā. Whakahaumaruhia tō whare kia kore te tamaiti e uru ki roto i te hē, kia kore e mamae e whara rānei. Me whakamahere kaupapa kia noho te āhuatanga whakahaumaru i runga i tō tamaiti.

Te Pae me ngā paenga

He pai tonu ngā ture hei noho whakahaumaru hei painga anō mā te whānau. Me whakamahi i ngā ture mō te whānau katoa, mō ngā mātua anō hoki. He painga hoki ki te hāngai ngā whakaaro ki ngā mahi me mahia kāre ngā mahi kāre i te pai ki te mahi. Kia matatika ngā ture mō te katoa. Kia pāiti ngā ture ka whakamanahia. Pātai ki ō tamariki ki te whakaingoa i ngā ture kia koe kia āta mārama te katoa.

Te hāere tonu me ngā tukunga iho

Me ako ngā tamariki i ngā kupu me ngā ā-ringa hei whakahono, nāreira kia hāngai te tuku kupu kia kaua e poka noa ngā kōrero, ka whakarerekē ia rua tāima. Kia kaha koe ki te whakahoki whakaaro, whakahoki kōrero ia te wā ki ngā āhuatanga o tō tamaiti kia ōrite tonu te whakamahi. Inā ka hē te tamaiti, kia pai te whakatakoto kaupapa me ngā tukunga iho hei whai mānā.

Ki tā tēnei o ngā raemi whai mā te mātua e āwhina i a koe ki te whakamārama i ngā hiahia a tō tamaiti. Ko te wawata he whakamana i te noho haumaru a te tamaiti me te mōhio a te mātua kua tutuki tēnei āhuatanga mōnā ā otira mō te katoa.

Me whakawātea i te tamaiti kia pai ai te mahi, te nukunuku me te whakakaha i a ia ano ki te whai i ngā āhuatanga o te ao, kia mōhio hoki ia kei te pai te hoki mai kia koe inā ka hiahia i te ringa āwhina, i te ngākau aroha me te wāhi haumaru. Ko te hiahia a te tamaiti kia pai tonu te whakahāere ngā mātua me ngā kaitiaki i a rātou.